Minder en duurzamer verpakkingsmateriaal gebruiken is een wens die we duidelijk vernemen uit onze Ledenraad. Daar maakte Coop ook in 2020 werk van. In februari 2020 kondigden we aan dat ook ons assortiment biologisch vlees voortaan is verpakt in bakjes van 100% gerecycled en recyclebaar mono-PET. Het toont de ambitie om daar waar we zelf de regie hebben - de 8% van het assortiment dat we zelf inkopen en de zakjes en draagtassen die we in onze winkels aanbieden - onze verantwoordelijkheid te nemen. Waar mogelijk streven we naar reduce (verminderen), re-use (hergebruik) of recycling van verpakkingsmateriaal. Dat geldt uiteraard ook voor de bredere verbanden waarbinnen Coop opereert, zoals onze inkoopvereniging Superunie en de brancheorganisatie voor supermarkten, het Centraal Bureau Levensmiddelenhandel (CBL).

Verduurzaming van verpakkingen is een speerpunt in ons beleid om onze milieu-impact te verminderen en onze verpakkingsambities voor 2025 zijn in lijn met de afspraken in het CBL-convenant en het Plastic Pact.

De keuze voor gerecycled en recyclebaar mono-PET voor ons assortiment biologisch vlees betekent niet dat we volledig afstand nemen van PLA (‘bioplastic’) als composteerbaar verpakkingsmateriaal. De mogelijkheden daarvan houden we voortdurend in de gaten en bespreken we met de afvalverwerkers. Op middellange termijn is PLA niet haalbaar, vandaar dat we ons nu richten op herbruikbaar materiaal. Bovendien faseren we gekleurd kunststof uit en gebruiken we transparante kunststofverpakkingen.

Samen met verpakkingsleverancier Bunzl ontwikkelden we de Ragbag. Dit is een tussenmaat boodschappentas – kleiner dan onze bigshopper – die is gemaakt van grootverpakkingen van thee, afkomstig van theeplantages in India. De Ragbag is herbruikbaar en dus een alternatief voor plastic. Bovendien wordt deze op verantwoorde wijze in India gemaakt, zodat mensen daar ook werk en inkomen aan ontlenen.

We willen meten en weten hoeveel plastic we gebruiken, en een reductiebeleid met doelstellingen formuleren. Hiervoor wilden we in 2020 een nulmeting doen, met 2017 als basisjaar. Deze meting is in 2020 begonnen, maar vanwege de coronacrisis hebben we dit vorig jaar voor driekwart kunnen doen. Daaruit blijkt dat we bijna 15% minder kunststof verpakkingsmateriaal gebruiken dan in 2017. Voor het totale verpakkingsmateriaal zitten we op een reductie van 10%. De afronding van deze meting is vertraagd tot begin 2021, maar het resultaat is bemoedigend.

Onze centrale slagerij ProMessa verpakt sinds najaar 2020 als eerste Nederlandse vleesfabrikant vers vlees in een ‘flowpack’. Dit verlaagt het plasticgebruik met ruim 70%. Begin 2021 zijn deze flowpacks ook bij Coop ingestroomd.

Coop is aangesloten bij het Kennisinstituut Duurzaam Verpakken (KIDV) en we overleggen daar veelvuldig over ons verpakkingenbeleid. Ook hebben we met onze leveranciers van A-merken en huismerken over plasticreductie gesproken en constateren dat zij goede stappen zetten. Verpakkingen dienen primair ter vervoer en bescherming, en waar mogelijk moet het herbruikbaar en recyclebaar monomateriaal zijn. Dit nemen we ook mee in onze inkoopvoorwaarden voor onze huismerkleveranciers.

Nadat Coop in 2019 als eerste landelijke supermarktorganisatie de Magic Boxes van de anti-verspillingsapp Too Good To Go ging verkopen, hebben we deze samenwerking in 2020 met groot succes voortgezet. Op basis van de 50.000 Magic Boxes die Coop in 2019 verkocht, was het de ambitie om in 2020 200.000 Magic Boxes te verkopen, en zo goede levensmiddelen die tegen de houdbaarheidsdatum aanzitten van de vuilnisbak te redden. Deze ambitie hebben we met ruim 250.000 verkochte Magic Boxes in 2020 ruimschoots waargemaakt. Hierdoor is ons dervingpercentage in 2020 met ruim 0,2 procentpunt gedaald: van 1,86% naar 1,64%. In geld uitgedrukt, hebben we zo 3,75 miljoen euro aan voeding gered van de vuilnisbak.

Begin 2020 – nog voordat de coronacrisis uitbrak – organiseerden we drie kookworkshops met onze leden. In totaal 75 winkelpanel- en ledenraadsleden kregen van onze huiskok Ruud Jansen een inspirerende sessie over koken met pure, onbewerkte ingrediënten en het tegengaan van voedselverspilling. Ook door klanten dagelijks te inspireren met ‘restjesrecepten’ inspireren we hen om samen voedselverspilling tegen te gaan.

Juist vanwege corona zijn mensen bewuster boodschappen gaan doen en hebben we in 2020 meer vers verkocht. Omdat voedselverspilling voor 90% de versgroepen betreft, is door de toegenomen vraag de verspilling afgenomen, Tegelijkertijd zien we dat er vanwege corona meer behoefte is aan verpakte producten, ook in groente en fruit. Ondanks ons beleid om minder verpakkingsmateriaal te gebruiken, hebben we bijvoorbeeld komkommers in de zomer toch ook in een plastic folie verpakt. Niet zozeer vanwege de verlengde houdbaarheid – wat verspilling reduceert – maar juist vanwege de hygiëne-behoefte van de consument.

In 2021 onderzoeken we de mogelijkheden om onze reststromen efficiënter te benutten. Zo willen we koffiedik en sinaasappelschillen organisch gaan vergisten in plaats van composteren. Hoe we dat logistiek gaan organiseren en welk business model hierbij hoort, moeten we nog onderzoeken. Maar we gaan ermee aan de slag, want waar mogelijk willen we voortdurend minder afval per vierkante meter verkoopvloeroppervlak realiseren.

Coop streeft ernaar om haar klimaatvoetafdruk voortdurend te verlagen. Daarom meten we continu ons energieverbruik in al onze winkels, distributiecentra, centrale slagerij en servicekantoor. Ook monitoren we het gebruik van koudemiddelen in onze koelinstallaties en het gebruik van brandstof in onze logistieke processen.

In 2020 is onze CO2-voetafdruk per vierkante meter verkoopvloeroppervlak helaas niet verder verlaagd, maar iets opgelopen. Er is toch meer F-gas weggelekt dan in voorgaande jaren. Desondanks blijven we gericht op het gebruik van moderne apparatuur doordat verouderde winkels zijn verbouwd of verplaatst. Coop committeert zich aan de Europese afspraak voor energie-efficiëntie (EED): 20% lager energieverbruik in 2020, ten opzichte van 2012. Deze doelstelling hebben we in 2020 wel gehaald. Met het adviesbureau BlueTerra werken we samen om ons energieverbruik te verminderen. In 2035 willen we geen gas meer gebruiken. Nieuwbouw is gasloos en waar mogelijk doen we aan warmteterugwinning en warmteopslag in onze winkels en distributiecentra. Het in 2020 gerenoveerde distributiecentrum voor online bestellingen in Almere voldoet nu aan de hoogste klimaateisen. Zo zullen de zonnepanelen op dit gebouw in 2021 naar verwachting 1 mwh energie opwekken die we in ons logistieke proces kunnen gebruiken.

In 2020 zijn we ook een traject gestart om aan alle voorwaarden voor ISO50001 te voldoen. Deze certificering toont aan dat Coop in staat is om haar energieprestaties continu te verbeteren. Dit betreft de volledige bedrijfsvoering, van energiezuinige apparatuur tot het gebruik van duurzame en recyclebare materialen. Hierover hebben alle medewerkers waarvoor dit belangrijk is ook een training en e-learning gevolgd. Het certificeringstraject is afgerond en Coop is op 11 december positief beoordeeld. In januari 2021 hebben we  het ISO50001-certificaat ontvangen.  

De voor 2020 geplande pilot om stadswinkels in Rotterdam elektrisch te bevoorraden voor zowel het houdbare als het verse assortiment, is niet doorgegaan. We vinden het verduurzamen van ons transport een belangrijk thema en zullen in 2021 samen met onze partners Breytner en Bakker het elektrisch vervoer rondom Rotterdam op gaan pakken. We willen werken aan Zero Emissie stadsdistributie.

Als coöperatie is maatschappelijk verantwoord ondernemen verweven in het DNA van Coop. Daarom heeft de MVO-groep van Coop zowel wat betreft het aantal leden als de functionele zwaarte van de teamleden in 2020 behoorlijk aan gewicht gewonnen. De MVO-groep is verantwoordelijk voor de sturing en monitoring van ons maatschappelijke beleid. Aan deze kerngroep nemen tien afgevaardigden deel van de verschillende disciplines binnen onze organisatie: directie, financiën, logistiek, personeel & organisatie, marketing & communicatie, category management, formulemanagement, winkeloperatie, facilitair en coöperatiezaken.

Met de toetreding van de formulemanager en de manager marketing & communicatie tot de MVO-groep van Coop, is deze groep in aantal leden en hun functies in 2020 behoorlijk verzwaard. MVO is nu goed geborgd in de Coop-formule en MVO-keuzes zijn nu ook vast onderdeel van de Coop-formule.

Zowel in formulemanagement en marketing en communicatie zal MVO veel nadrukkelijker een rol spelen. De keuzehulpen worden vast onderdeel van de formule en zullen we nadrukkelijker de klant via presentatie, informatie en promotie te sturen naar gezondere keuzes.

In 2020 kwam de MVO-groep 5 keer bijeen waarbij kennisdeling, dialoog met externe organisaties en – in een van de bijeenkomsten – het onderwerp due dilligence centraal stond. De voortgang op onze doelstellingen en KPI’s houden we bij in een intern dashboard dat is gebaseerd op onze pijlers en materiële onderwerpen. Hierin leggen we de resultaten en korte- en langetermijnambities vast, wat het uitgangspunt is voor de inhoud van dit MVO-verslag. Ook hebben we besproken wat onze bijdrage is aan de Sustainable Development Goals van de Verenigde Naties (UN).

Coop betrekt haar medewerkers nadrukkelijk bij het MVO-beleid. In 2020 kondigden we via onze interne nieuwsbrief sCoop aan, dat we in 2021 zullen starten met een interne prijsvraag voor de beste ideeën in maatschappelijk verantwoord ondernemen. Onze medewerkers zijn onze oren en ogen in de organisatie en graag maken we van hun kennis en ervaring gebruik en luisteren we naar hun suggesties om Coop als maatschappelijk betrokken onderneming verder te verbeteren.

Naast onze klanten en leden zijn we ook in gesprek met andere externe partijen. Zij hebben een belangrijke stem in ons MVO-beleid, door onderwerpen te agenderen of samen te werken aan maatschappelijke projecten. In 2020 heeft Coop vooral in het kader van gezondheid nadrukkelijk samengewerkt met de partners binnen het Supreme Nudge-project (zoals de Hartstichting en de Nierstichting). Ook het Voedingscentrum is een belangrijke partner, zowel in dit project als in het verbeteren van de recepten die we in de winkels, via ons Keukentafelmagazine en online via de website en social media communiceren. 

Het Nederlandse Rode Kruis is ook een belangrijke partner, zowel voor de statiegeldacties voor AED’s en EHBO-cursussen als voor corona-gerelateerde acties. Ook hebben we met Univé overleg gevoerd voor een online alternatief voor de supermarktsafari’s die vanwege corona in 2020 niet zijn doorgegaan.